Maar we kijken wel terug op een indrukwekkende vakantie. En met indrukwekkend bedoel ik eigenlijk van alles: de (vele) mensen, de cultuur, de armoede, het verkeer, de rijkdom, de vuiligheid, de natuur, en zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Een paar dingen die misschien het vermelden waard zijn:
- Georganiseerde vakanties naar India zijn duur, en behoorlijk gelimiteerd in aanbod. Wij weten nu waarom: het is gewoonweg niet simpel om een reisgezelschap van attractie A naar attractie B te transporteren, en ook nog naar westerse standaarden onder te brengen. Daar staat tegenover dat het best zelf is te doen: zelf vervoer en hotels boeken is ons prima bevallen, je moet soms wat geduld hebben omdat er geen dagelijkse vluchten van A naar B zijn, om maar eens iets te noemen. En voor India geldt natuurlijk hetzelfde als voor elk land: als je alles in één vakantie wilt zien, dan wordt het een vermoeiende onderneming. Wij hebben een beperkt aantal plekken bezocht, en zijn gemiddeld zo'n 4 nachten overal gebleven. En uitgerust teruggekeerd.
- Armoede, bedelaars, etc. Ja, daar kom je niet omheen, maar het is voor ons geen factor geworden die de vakantie negatief beïnvloed heeft. Wat hierbij misschien een rol heeft gespeeld is dat wij net buiten het seizoen in India waren: algemeen wordt de maand Mei al als te warm beschouwd voor westerse toeristen. In een grote stad als Mumbai gingen wij 's avonds te voet naar een restaurant, en we zijn wel eens benaderd door bedelaars, maar nooit echt storend. Ik was zo'n 25 geleden al eens in Bombay, en toen was de situatie inderdaad helemaal anders. Maar het lijkt erop dat de situatie sindsdien behoorlijk veranderd is in de positieve zin.
- Verkeer is iets waar je maar niet op letten, een chaos waar wij westerlingen geen touw aan vast kunnen knopen. Wie het hardst en het langst toetert heeft voorrang, is de enige logica die wij kunnen bedenken. Geen wonder dat AVIS en consorten hier geen auto's verhuren. Wij huurden gewoon een auto + chauffeur als we ergens heen wilden, wat daar voor westerse begrippen heel goedkoop is. En voor korte afstanden staat er altijd wel ergens en riksja paraat.
- Vuiligheid: hygiëne in India staat op een ander niveau als in de westerse wereld. Dat wisten we, en we hebben ons gehouden aan de algemene aanbevelingen: geen kraanwater, geen ijsblokjes, geen verse groenten, kortom alles vermijden wat met kraanwater in aanraking zou kunnen komen. Met als resultaat dat wij geen enkele klacht van onze darmen hebben ontvangen. Maar nog nooit hebben wij zo'n bergen van vuiligheid bij elkaar gezien, overal, in de stad, buiten de stad. Een meest treffend voorval was misschien wel dat wij op de verlate trein zaten te wachten op een druk perron, en een vrouw van het perron afstapte om op de rails haar behoefte te doen. Voor ons was dat schokkend, maar de honderden omstanders hebben het waarschijnlijk niet opgemerkt.
- En niet te vergeten: de mensen. De hele sfeer is best heel positief: De mensen waarmee wij in aanraking kwamen (meestal hotel personeel, chauffeurs) waren goed opgeleid, en maakten voor onze begrippen lange dagen om hun gezin in onderhoud te voorzien. En dan praten we over shifts van 12 uur, en nog een paar uur reizen per trein/bus. Maar iedereen doet daar iets, of het nou suikerriet uitpersen is langs de kant van de weg, of jou schoenen poetsen, maar niemand staat/hangt/ligt daar te wachten op zijn toelage. Wij waren daar tijdens de verkiezingen, die ik zo'n beetje gevolgd heb. De grote overwinnaar was Meneer Moodi, die in zijn overwinningsspeech onomwonden verklaarde dat India niet de tijd heeft voor linkse politiek... Volgens de prognoses zal omstreeks 2030 de helft van de Indiase bevolking (en dat zijn verschrikkelijk veel mensen!) tot de middenklasse behoren. Het zou me niet verbazen, ik ben onder de indruk van de wil om te werken en ondernemingsgeest van de Indiërs!
